PENTACON six jest prosty
i łatwy w obsłudze, ale bynajmniej nie prostym, prymitywnym aparatem. Wprost
przeciwnie wśród niezliczonej mnogości różnorodnych aparatów fotograficznych
szczególnie wyróżniające się i godne uwagi miejsce zajmuje właśnie PENTACON
six. Jego konstrukcja i techniczne wyposażenie po-myślane sq dla najwybredniejszych
z pośród wybrednych - dla wybranego, elitarnego kręgu osób uprawiających sztukę
fotograficzna na najwyższym poziomie.
Można uznać za pewnik, że ten, kto kupuje aparat PENTACON six, opanowuje doskonale
technikę fotografowania i umie obchodzić się bezbłędnie z aparatami fotograficznymi,
co jednak nie uza-sadnia rezygnacji z instrukcji obsługi. Każdy przyrzqd posiada
swe swoiste cechy i swe szczególne osobliwości. Jest to zasługa po-mysłowych
konstruktorów sprzętu fotograficznego, którzy nieustan-nie przemyśliwujq nad
tworzeniem nowych rozwiązań oraz udoskonalaniem i upraszczaniem już istniejących.
Z tego powodu nawet najlepiej w tej dziedzinie zorjęntowani mogq odnieść swa
korzyść z przestudiowania instrukcji.
Podobnie pożyteczne będzie na pewno przećwiczenie - na podstawie instrukcji
- wszystkich chwytów i ruchów sktadajqcych się na obsługę i użycie aparatu.
Albowiem im bardziej wprawne, szybkie i niezawodne stanq się te ruchy, im
mniej świadomej uwagi pochłania czysto techniczna strona zdjęcia, tym więcej
uwagi tej poświęcić można problemom artystcznym, tym więcej radości i przyjemności
przysparza aparat PENTACON six.
Oznaczenie najważniejszych części:
1. Wziernik osłonowy
2. Dźwignia szybkiego naciągu
3. Dźwigienka odblokowujaco
4. Wyzwalacz migawki
5. Dźwignia naciągu samowyzwalacza
6. Gniazdko synchronizacyjne dla lamp błyskowych
7. Zasuwa tylnej ścianki aparatu
8. Wysuwalne łożyska dla szpul
9. Guzik przesuwny do otwierania wziernika osłonowego
10. Celownik ramkowy (sportowy)
11. Przycisk zwalniający umocowanie wziernika osłonowego
12. Zapamiętywacz rodzaju filmu
13. Skala czasów
14. Lupa nastawcza
15. Blokada wyzwalacza
16. Zapamiętywacz czułości filmu
17. Licznik zdjęć
18. Moletowany pierścień do mocowania obiektywu
19. Dźwigienka domykajqca przysłonę do wybranej wielkości otworu
20. Pierścień nastowczy przysłony
21. Skala głębi ostrości
22. Pierścień do nastawiania ostrości
23. Łącze śrubowe dla statywu
Liczne
części aparatu PENTACON six powinny być niedostępne dla użytkownika i pozostać
przezeń nietknięte. Sq też one dlate-go przezornie tak umieszczone wewnątrz
aparatu, że dostęp do nich bez rozłożenia aparatu jest niemożliwy.
Jednakże zajrzenie do tej zamkniętej, zakazanej strefy byłoby bardzo pouczające.
Umożliwia to przekrój przez całość aparatu, przedsta-wiony na rysunku i ujawniający
tajemnice konstrukcji, której ten typ aparatu fotograficznego zawdzięcza swe
bezsporne, wyjątkowe miejsce.
Widać na tym przekroju najistotniejsza część aparatu, układ nastawczo-celowniczy,
który czyni niezmiernie prostym i łatwym to, co jest najtrudniejsze i najbardziej
skomplikowane - prawidłowy wybór motywu, nastawienie obrazu i wykonanie zdjęcia.
W układzie tym, w sposób zdumiewojqco prosty, dochodzi do zespolenia w jedna
orgonicznq całość - w niezliczonych odmianach - aparatu, obiektywu i urzqdzeń
dodatkowych, co stwarza tak różnorodne i wielorakie możliwości wykonywania
zdjęć, jakich - w tak dużej liczbie i tok doskonałych - nie może zapewnić
żaden inny typ aparatu.
Instrukcja obsługi w skrócie
1. Zasuwę (7) tylnej ścianki
odsunqć ku dołowi i odchylić ściankę. Licznik zdjęć (17) wraca do położenia
wyjściowego.
2. Do lewej komory filmowej włożyć rolkę z błona.
3. Usunqć zaklejkę zabezpieczajqcq rolkę przed rozwinięciem się, papier ochronny
przeciqgnać w prawo i jego ścięty koniec zało-żyć do dłuższej szczeliny szpuli
odbiorczej.
4. Dźwignię (2) szybkiego naciągu odchylić oż do oporu, a następ-nie krótkimi
ruchami wahadłowymi tej dźwigni przesuwać błonę ^ w prawo aż wydrukowany na
papierze ochronnym znak nastaw-czy znajdzie się nad białq kropka widocznq
na dolnym wew-nętrznym obrzeżu aparatu. Dźwignię (2) szybkiego naciągu od-stawić
teraz do położenia wyjściowego i domknqć tylnq ściankę. Krótkie ruchy wahadłowe
wolno wykonywać dźwigniq (2) jedynie przy zakładaniu błony, a więc przy odchylonej
ściance i otwar-tym aparacie - nigdy gdy aparat jest zamknięty!
5. Nastawić odpowiednie dane na zapamiętywaczach (12) i (16).
6. Czterokrotnie kolejno
po sobie wyzwolić i naciqgnqć migawkę. Dźwignię (2) szybkiego naciągu za każdym
razem odchylić peł-nym ruchem aż do oporu, a następnie odprowadzić do położenia
wyjściowego. Licznik (17) wskaże teraz pierwsze zdjęcie.
7. We wzierniku nastawić obraz na ostro. W razie potrzeby - dla lepszej oceny
obrazu - posłużyć się wychylnq lupa nastawcza.
8. Po wykonaniu 12-go zdjęcia, a przy użyciu błony zwojowej 220 również po
wykonaniu 24-go zdjęcia dźwignia szybkiego na-ciągu zostaje zablokowana. Zwolnienie
blokady następuje przez przesunięcie dźwigienki odblokowujacej, co umożliwia
dalszy przesuw błony.
9. Po naświetleniu 12-go względnie 24-go zdjęcia, jak również w wypadku wcześniejszego
wyjęcia filmu nie w całości naświetlo-nego należy błonę wraz z papierem ochronnym
przewinqć do końca na szpulę odbiorczq przez kolejne wykonanie stosownej liczby
pełnych odchyleń dźwigni szybkiego naciągu aż do oporu i każdorazowe wyzwolenie
migawki. W tym wypadku nie wolno dźwignia szybkiego naciqgu wykonywać krótkich
wahadłowych ruchów (patrz wskazówka 4)!
Zakładanie błony zaczyna
się od odsunięcia ku dołowi zasuwy (7) i odchylenia tylnej ścianki. Do załadowania
aparatu mogq być użyte wszelkie dostępne w handlu rodzaje błon zwojowych 120
na 12 zdjęć oraz błon zwojowych 220 na 24 zdjęć formatu 6x6 cm.
Samo zakładanie błony przebiega następująco: odcia.gnqć i przez przekręcenie
zaaretować w tym położeniu obydwa wysuwalne to- ' zyska dla szpul, do lewej
komory filmowej włożyć rolkę filmu, zaś do prawej - pustq szpulę i to tok,
by występ naciągu znalazł się w górnym rowku rdzenia szpuli, a następnie zwolnić
łożyska - zaskakuje! one z powrotem i trzpienie ich wnikajq w dolne otwory
rdzeni szpul. Po usunięciu zaklęjki, zabezpieczającej rolkę przed rozwinięciem
się, papier ochronny przeciqgnqć w prawo i jego ścięty koniec założyć do dłuższej
szczeliny szpuli odbiorczej, dźwig-nię szybkiego naciqgu odchylić pełnym ruchem
aż do oporu i szere-giem kolejnych krótkich wahadłowych ruchów tej dźwigni
przesunqć papier ochronny tak daleko, by wydrukowany na nim znak nastaw-czy
znalazł się nad biatq kropka, widoczną na dolnym wewnętrznym obrzeżu aparatu.
Papier należy przy tym nawijać na szpulę od-biorczą dokładnie i ściśle, tak
aby byt silnie napięty - zapobiegnie to nierównomiernemu, wadliwemu przesuwowi
filmu, powstawaniu nierównych i nierówno od siebie odległych klatek na filmie
przy wykonywaniu zdjęć. Dźwignię szybkiego naciągu odstawić teraz do położenia
wyjściowego, domknąć tylną ściankę i zasunąć zosuwę - aparat zostaje w ten
sposób szczelnie zamknięty.
Należy pamiętać, ze wykonywanie krótkich wahadłowych ruchów dźwignia szybkiego naciągu dopuszczalne jest jedynie przy zakładaniu błony a więc przy otwartym aparacie i odchylonej w bok jego tylnej ściance. Gdy aparat jest zamknięty, nawet nienaładowany, ruchów takich wykonywać nie wolno.
Licznik zdjęć
Odchylenie
tylnej ścianki aparatu powoduje powrót licznika zdjęć (17) do położenia wyjściowego,
domknięcie ścianki - samoczynne wlqczenie licznika. Po czterokrotnym wyzwoleniu
i nociqgnięciu migawki w okienku licznika zjawia się znak, wskazujący, że
aparat gotowy jest do wykonania pierwszego zdjęcia. Dźwigni szybkiego naciqgu
- po wykonaniu nici pełnego ruchu i odchyleniu jej do oporu - nie należy pozwolić
na powrotny samoczynny odskok, lecz powinno się jq odprowadzić do położenia
wyjściowego. Każde dalsze naciągnięcie migawki i błony powoduje przesunięcie
licznika o je-dynkę na kolejny, bezpośrednio wyższy numer. Po wykonaniu 12-go
zdjęcia - a przy użyciu błony zwojowej 220 również po wykonaniu
Zapamiętywacze
Zapamiętywacz - tarcza
(12) z symbolami oznaczającymi poszcze-gólne odmiany filmu czarno-biatego
i barwnego - znajduje się współosiowo nad skalq czasów (13). Symbol odpowiadający
rodza-jowi założonego do aparatu filmu nastawia się naprzeciw liczby 12, jeżeli
w użyciu jest błona zwojowa 120, zaś naprzeciw liczby 24, jeśli użyta została
błona zwojowa 220.
Drugi zapamiętywocz - tarcza (16) z czułościami filmu według DIN
Wziernik osłonowy
Przez przesunięcie guzika
(9) w kierunku strzałki wziernik osłonowy otwiera się i ustawia samoczynnie
w gotowości do użytku. Zamyka się wziernik przez lekkie naciśnięcie jego pokrywy,
Wziernik umocowany jest i zaryglowany na osłonie aparatu. W celu zdjęcia go
należy nocisnqć przycisk zwalniający (11) znajdujący się na wierzchu aparatu
- wtedy wziernik daje się odsunąć ku tyłowi i odjąć.
Lupa nastwacza. Celownik ramkowy (sportowy)
Lupa
nastowcza (14) wziernika osłonowego służy do dokładnego nastawiania ostrości
oraz lepszej oceny obrazu we wzierniku.
Tę czterokrotnie powiększa jqcq lupę (14) należy tok wychylić i usta-wie,
by zajęła położenie równolegle do soczewki obrazowej.
W celu doprowadzenia celownika sportowego do stanu gotowości należy otworzyć
okienko pokrywy wziernika przez odchylenie klapy ku górze oraz wysunąć ramkę
(10).
Wziernik pryzmatyczny
Wziernik pryzmatyczny
umożliwia obserwację obrazu na soczewce obrazowej w kierunku przedmiotu zdjęcia
t. zn. w kierunku zgod-nym z osiq optycznq i zwrotem obiektywu. Widoczny w
tym wzier-niku obraz, odbity od ścian pryzmatu PENTACONalnego, jest prosty,
o prawidłowo rozmieszczonych stronach i powiększony około czte-rech razy.
Wady refrakcji oka można wyrównać przez osadzenie w okienku tego wziernika
szkła korekcyjnego, co pozwala na pracę bez okularów.
Wziernik pryzmatyczny umocowuje się no aparacie przez nałożenie go z góry
na cztery trzpienie mocujące przy równoczesnym odsu-nięciu obydwu bocznych
guzików ryglujących. Przez zwolnienie tych guzików następuje zaskok wziernika
we właściwe położenie. Od-powiednio dokonuje się też czynności odwrotnej -
odjęcia wziernika pryzmatycznego.